Dieren­rechten en dieren­welzijn

Culemborg is medeverantwoordelijk voor de bescherming van alle dieren binnen zijn gemeentegrenzen: huisdieren, landbouwdieren, en in het wild levende dieren. De opvang van zwerfdieren is bovendien een wettelijke taak van de gemeente. Nog te vaak worden belangen van dieren niet goed meegewogen in beslissingen van de gemeente. Culemborg moet juist een voortrekkersrol spelen bij de bewustwording over en gedragsverandering in de omgang met dieren.

• Er komt een wethouder voor Dierenrechten en Dierenwelzijn
• Culemborg zorgt voor een vooruitstrevend beleid gericht op dierenrechten en dierenwelzijn dat wordt vastgelegd in een dierenwelzijnsnota waarbij jaarlijks over de voortgang wordt gerapporteerd. Dierenrechten en dierenwelzijn worden standaard onderdelen bij alle beleidsterreinen: van bouwplannen tot zorg en van financiën tot onderwijs.
• Culemborg zorgt voor een passend budget voor de opvang van zwerfdieren, voor het vervoer en de opvang van in het wild levende dieren die ziek of gewond zijn, en voor de uitvoering van het eigen dierenwelzijnsbeleid. Op plekken waarvan bekend is dat er vaak dieren zoals kippen en konijnen worden gedumpt, plaatst de gemeente borden die dit ontmoedigen en diervriendelijke oplossingen aandragen.
• De handhaving op dierenwelzijn en de signalering van dierenmishandeling en -verwaarlozing worden verbeterd. Dat doen we onder andere door het stimuleren van een goede samenwerking tussen gemeentelijke toezichthouders, hulpverleners, dierenartsen, de dierenambulance, de politie, de omgevingsdienst en de brandweer.
• Toezicht, handhaving en vervolging bij dierenrechten-, natuur- en milieuzaken staat standaard op de agenda in het driehoeksoverleg tussen de burgemeester, het Openbaar Ministerie en de politie.
• De gemeente consulteert bij vragen of problemen rond dierenrechten altijd een dierenrechtenorganisatie of dierenwelzijnsorganisatie.
• Culemborg geeft geen vergunningen af voor de vestiging of uitbreiding van organisaties die gebruik maken van proefdieren. Bestaande organisaties die proefdieren gebruiken worden gestimuleerd om over te schakelen naar proefdiervrije alternatieven.
• Culemborg geeft het goede voorbeeld door in de eigen organisatie te kiezen voor plantaardige catering en dierproefvrije producten.
• Vuurwerk is slecht voor het milieu, voor de natuur, gevaarlijk (voor de gezondheid) voor mens en dier. Zolang er nog geen landelijk verbod is op het afsteken van consumentenvuurwerk stelt Culemborg een eigen verbod in. Carbidschieten wordt helemaal verboden.
• Restaurants, markten en winkels worden opgeroepen om geen levende schaal- en schelpdieren of vissen te verkopen voor consumptie.

Educatie en voorlichting

Goede zorg voor dieren begint met de juiste kennis over verzorging, aanschaf, huisvesting en het natuurlijke gedrag van dieren. Daarom wil de Partij voor de Dieren dat Culemborg zijn inwoners actief informeert.

• Culemborg geeft duidelijke informatie over de aanschaf, omgang, verzorging en huisvesting van huisdieren. Dit gebeurt bijvoorbeeld via de gemeentelijke website, in buurthuizen en via voorlichtingsprogramma’s op scholen.
• Culemborg geeft voorlichting over de waarde van in het wild levende dieren en over hun natuurlijke gedrag.
• De gemeente informeert inwoners actief over de rol van de veehouderij in de klimaat- en biodiversiteitscrisis.
• Er komt een hitteplan voor gehouden dieren met maatregelen om hittestress te voorkomen. Ook worden het vervoer en de opvang van dieren opgenomen in de rampenplannen van de gemeente.
• Het welzijn van dieren in kinderboerderijen is vaak slecht. Er wordt veel gefokt om in het voorjaar jonge dieren te hebben, waar publiek op af komt. Culemborg stelt hoge eisen aan het welzijn van dieren op kinderboerderijen, die moeten voldoen aan het Keurmerk Diervriendelijke Kinderboerderijen. Dit keurmerk bepaalt onder andere dat dieren hun natuurlijke gedrag moeten kunnen vertonen, dat er niet gefokt mag worden en dat de dieren niet naar de slacht mogen worden afgevoerd.

Dieren zijn levende wezens, geen hebbedingen of productiemiddelen. De Partij voor de Dieren wil dat er een einde komt aan het gebruik en doden van dieren omwille van vermaak, traditie of mode.

• Culemborg faciliteert, subsidieert of organiseert geen evenementen met dieren.
• Dierenonvriendelijk vermaak zoals paardensport, mobiele kinderboerderijen, levende kerststallen en roofvogelshows wordt verboden.
• Op markten worden geen levende dieren verkocht.
• Evenementen waarbij dieren worden verkocht of tentoongesteld, zoals paardenmarkten en vogelshows, worden verboden zodra dit wettelijk mogelijk is. Tot die tijd voert Culemborg een ontmoedigingsbeleid met een vergunningsplicht.
• Het gemeentebestuur roept ondernemers op om geen bont, angorawol, dons of exotische leersoorten zoals huiden van pythons, krokodillen en andere reptielen meer te verkopen.
• De gemeente houdt zich niet bezig met de fok en verkoop van dieren.
• De gemeente houdt geen dieren opgesloten voor vermaak in de openbare ruimte, zoals park De Plantage.

Culemborg is niet alleen verantwoordelijk voor zijn inwoners, maar ook voor de in het wild levende dieren. Toch wordt hun leefgebied ingeperkt en worden ze verjaagd of bejaagd. Jagers en vissers verstoren het evenwicht in de natuur en veroorzaken dierenleed. De Partij voor de Dieren wil dat in het wild levende dieren met rust gelaten worden en de mogelijkheid hebben om in vrijheid te leven.

• Culemborg richt de openbare ruimte natuurinclusief in, bijvoorbeeld door aangepast maaibeleid, lokale watertappunten, het plaatsen van vleermuiskasten en vleermuisvriendelijke verlichting, nestgelegenheden voor vogels, insectenhotels, amfibievriendelijk ingerichte straten en putten, en de aanplant van voldoende voedsel- en waardplanten. Bij elke ingreep of herinrichting van de ruimte wordt rekening gehouden met de klimaatopgave en het versterken van de biodiversiteit.
• Culemborg informeert en stimuleert burgers om zelf egelsnelwegen te realiseren door een gat in hun erfafscheiding te maken waardoor egels vrij in en uit de tuinen kunnen lopen.
• Oevers worden natuurlijk aangelegd. Als dat niet mogelijk is worden bij kades en oevers voorzieningen getroffen zodat te water geraakte dieren een kans hebben om aan de kant te komen, zoals trapjes, vlonders of touwen.
• Kunstmatige verlichting en geluidsoverlast verstoren het bioritme van mens en dier. Daarom is Culemborg uiterst terughoudend bij het verlichten van parken en natuurgebieden en bij het aanhouden van verlichting in gebouwen. Indien verlichting echt noodzakelijk is, kiest Culemborg voor de meest diervriendelijke optie en het beschermen van de rust in natuurgebieden. Groen en water worden niet direct aangelicht en armaturen stralen geen licht naar boven uit.
• Culemborg zet in op het voorkómen van overlast door in het wild levende dieren. Daarom worden bijvoorbeeld nestkasten geplaatst om de natuurlijke vijanden van de eikenprocessierups aan te trekken, zorgt de gemeente voor gevarieerde aanplant van groen, komt er een voederverbod in de openbare ruimte en worden er, waar nodig, rasters geplaatst om dieren te weren bij wegen en in de bebouwde kom. Klemmen, vallen en andere vang- of dodingsmethoden worden niet langer gebruikt.
• Culemborg heeft een aanpak voor de preventie van dierziekten en werkt samen met andere overheden en deskundigen om de verspreiding van dierziekten te voorkomen en past het voorzorgsbeginsel toe.
• Culemborg ontmoedigt het gebruik van gif en bestrijdingsmiddelen door bedrijven en inwoners, omdat het gebruik ervan een zeer negatieve impact heeft op de natuur, de biodiversiteit en het welzijn van dieren. Ook het gebruik van nematoden of bacteriepreparaten wordt ontmoedigd, aangezien ook nematoden en bacteriepreparaten een negatieve impact hebben op vlinders en andere insecten.

In bijna de helft van de huishoudens is een huisdier een belangrijk onderdeel van het gezin. De meeste huisdieren worden prima verzorgd, maar soms ontbreekt het mensen aan kennis over goede huisvesting of het natuurlijke gedrag van hun huisdieren, of raken mensen in financiële problemen waardoor zij minder goed in staat zijn om voor hun huisdier te zorgen. Ook worden nog te vaak huisdieren aangeschaft zonder er goed over na te denken. Ook in Culemborg belanden er ieder jaar te veel huisdieren op straat en in het asiel. De Partij voor de Dieren vindt dat Culemborg een gedegen huisdierenbeleid moet voeren.

• Culemborg moedigt dierenwinkels en tuincentra aan om te stoppen met de verkoop van dieren. Klanten worden eventueel doorverwezen naar een opvangcentrum in de buurt om een dier te adopteren.
• Culemborg zorgt voor gedumpte dieren en werkt samen met dierenopvangcentra aan herplaatsing.
• Culemborg ondersteunt mensen met een krappe beurs met een tegemoetkoming bij noodzakelijke dierenartskosten, waaronder castratie en chippen. Ook steunt de gemeente initiatieven als een dierenvoedselbank en een huisdierenopvang voor mensen die tijdelijk niet voor hun huisdier kunnen zorgen door opname in een zorginstelling of gevangenis.
• Er komen binnen de bebouwde kom voldoende veilige uitlaatplekken en losloopgebieden voor honden. Bij het aanwijzen van locaties wordt rekening gehouden met natuurwaarden van het gebied. Waar honden een gevaar vormen voor het welzijn van in het wild levende dieren worden geen losloopplekken toegestaan.
• Culemborg heft geen hondenbelasting.
• Er komt een chipplicht voor katten, zodra dit wettelijk mogelijk is. Zwerfdieren kunnen dan makkelijker worden geïdentificeerd. Culemborg ondersteunt projecten waarbij verwilderde katten worden gevangen, gecastreerd of gesteriliseerd en teruggeplaatst.
• Culemborg is uiterst alert op signalen van mogelijke malafide puppyhandelaren of broodfokkers en komt onmiddellijk tegen dit soort praktijken in actie.