Prettig, duurzaam en betaalbaar wonen in Culemborg

We gaan waar nodig woningen bijbouwen, maar alleen waar dat past in de omgeving en waar dat niet ten koste gaat van groen. Waar er ruimte is voor verdichting wordt er geïnvesteerd in extra groen om de gemeente leefbaar te houden voor mens en dier.

• Om Culemborg leefbaar te houden, moet er niet verder worden verdicht op plaatsen waar al weinig groen is of waar er overbelaste infrastructuur is.
• We zetten in op meer ruimte voor en een betere bescherming van groen en natuur in bestemmingsplannen en omgevingsplannen.
• Hoogbouw met veel verticaal groen is een mogelijkheid om efficiënt met onze schaarse ruimte om te gaan, maar alleen als het past in de omgeving en dichtbij goed openbaar vervoer is.
• Bij het toevoegen van woningen worden altijd maatschappelijke voorzieningen zoals scholen, zorgcentra, openbaar vervoer, parken, speeltuinen en winkels toegevoegd. Culemborg zet maximaal in op meervoudig ruimtegebruik.
• Culemborg neemt recreatiegroen op als maatschappelijke voorziening bij herstructurering van wijken en bij nieuwbouw. Elke inwoner woont op loopafstand van bijvoorbeeld een park of speelbos.
• Bij bijbouwen ligt de prioriteit bij voldoende betaalbare huur- en koopwoningen. Bij nieuwbouw en transformatie wordt minimaal 60% gereguleerde huur toegevoegd. Tweederde hiervan moet sociale huur zijn, en het resterende deel wordt middenhuur tot 1000 euro.

Huizen zijn om in te wonen, geen verdienmodel. Wij willen dat studenten betaalbaar op kamers kunnen, dat starters een huur- of koopwoning kunnen vinden die bij hun situatie past en dat ouderen kunnen doorstromen naar toegankelijke seniorenwoningen. Een passende woning voor iedereen.

• We maken ruimte voor duurzame initiatieven zoals zelfvoorzienende woonvormen, gemeenschappen van mensen die streven naar duurzaamheid (ecowijken zoals EVA-Lanxmeer) en tiny houses. Bij nieuwbouw en herstructurering wordt ruimte gereserveerd voor sociale projectontwikkeling waarbij toekomstige bewoners gezamenlijk opdrachtgever zijn voor hun eigen nieuwbouwproject.
• Er komen meer betaalbare woningen: fors meer sociale huurwoningen en meer betaalbare middenhuur. Ook komen er (nieuwe) plannen voor betaalbare koopwoningen.
• Er worden geen sociale huurwoningen meer verkocht of geliberaliseerd tenzij deze minstens één op-één worden vervangen.
• Woningcorporaties zorgen in de eigen voorraad voor genoeg woningen onder de eerste en tweede aftoppingsgrens, om zo alle inkomensgroepen te bedienen.
• Ook de verhuur van (particuliere) woningen boven de sociale huurgrens gaan we reguleren met als doel lagere huren en een betere kwaliteit.
• Er komen regels voor goed verhuurderschap. Verhuurders moeten een verhuurdersvergunning met een beperkte geldigheid aanvragen. Wanneer zij niet voldoen aan de regels voor goed verhuurderschap, raken zij die vergunning kwijt.
• De gemeente stimuleert en faciliteert levensloopbestendige en aangepaste woningen, alternatieve woonvormen zoals meergeneratiewoningen, en zorgwoningen. Woningbouwcorporaties en projectontwikkelaars ontwikkelen woningen waar (groeps)wonen en zorg gecombineerd worden.
• De gemeente stuurt op gemengde wijken, waar inwoners uit verschillende leeftijdsgroepen, inkomensgroepen, met verschillende achtergronden en leefstijlen, elkaar tegenkomen. Het karakter van wijken en de rechten van degenen die daar al wonen worden beschermd. Bij sloop en nieuwbouw van een wijk moeten er minimaal evenveel sociale huurwoningen en betaalbare koopwoningen worden teruggebouwd om verdrijving van mensen met lagere inkomens te voorkomen.
• Er komen maatregelen tegen speculatie met woonruimte en leegstand, zoals een zelfbewoningsplicht en een leegstandverordening met sancties. De gemeente past opkoopbescherming toe waar het mag, om zo beleggers uit de wijken te weren. We stellen een maximum aan het aantal panden dat een individu of onderneming in een gemeente mag bezitten.
• Culemborg dringt aan op het weer legaliseren van het kraken van langdurig leegstaande panden. Indien gekraakte panden ontruimd worden, zorgt de gemeente ervoor dat dit niet tot nieuwe dak of thuisloosheid leidt.
• Verkamering en/of het splitsen van woningen kan soms een uitkomst bieden voor het tekort aan passende woningen. Op wijkniveau dient bekeken te worden of dit past in de omgeving. Splitsing moet voldoen aan duidelijke regels om misstanden te voorkomen.
• Renovatie en herontwikkeling hebben de voorkeur boven sloop en nieuwbouw. Beeldbepalende gebouwen, bomen, lanen en wijken worden niet gesloopt.
• De gemeente heeft speciale aandacht voor betaalbare huisvesting voor kwetsbare groepen zoals zorgbehoevenden, alleenstaande ouders, jongeren en ouderen.

We moeten dringend de bestaande woningen verduurzamen en de leefomgeving radicaal vergroenen. Dit is nodig om de klimaatdoelen te halen én om de gevolgen van de klimaatverandering, zoals hittegolven en hoosbuien, goed op te vangen. De afgelopen jaren is hier te weinig aan gedaan: de buitenruimte versteent, bomen worden gekapt en er is nog veel onbenutte ruimte op daken voor groen. We bouwen circulair: er wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van gerecyclede, plantaardige hernieuwbare grondstoffen en lokale materialen, die niet afkomstig zijn uit de bio-industrie. Gebouwen worden voorzien van een materialenpaspoort zodat deze materialen bij sloop of verbouwing opnieuw kunnen worden gebruikt. Duurzame houtbouw wordt gestimuleerd.

• Natuurinclusieve en ecologische bouw wordt de standaard. Dat betekent dat een gebouw aangepast wordt aan de flora en fauna uit de omgeving, langer meegaat, en voor meerdere functies geschikt is.
• De gemeente gaat gebruik maken van een puntensysteem voor diervriendelijk en natuurinclusief bouwen, waardoor bij elke aanbesteding voor bouwwerkzaamheden concrete en meetbare eisen gesteld kunnen worden aan diervriendelijke en natuurinclusieve maatregelen.
• Culemborg neemt concrete maatregelen om het bodemleven te beschermen. Met ontwikkelaars worden hierover afspraken gemaakt. Op braakliggende terreinen wordt het verplicht om de grond begroeid te houden.
• We gaan sneller en beter isoleren met gezonde en veilige isolatiematerialen, plantaardige materialen, zoals hennep, stro, lisdodde en vlas. We stoppen met isoleren met pir en pur en andere niet regeneratieve materialen. Ook pakken we bestaande schimmelwoningen aan op een natuurlijke manier. Woningen moeten meer energie opwekken dan ze gebruiken. Dat levert milieuwinst en een lagere energierekening op.
• De gemeente maakt harde prestatieafspraken met woningcorporaties: om uiterlijk in 2030 energieneutraal te zijn en voor het bouwen van voldoende betaalbare en goede huizen.