Schrif­te­lijke vragen Plaatsing Trafo­huisjes in Culemborg

Indiendatum: 3 apr. 2025
Antwoorddatum: 22 apr. 2025

Vraag 1:
Acht het college, gelet op de beperkte bezwaartermijn en het grote effect op de leefomgeving, aanvullende of actievere communicatie richting bewoners noodzakelijk?

Antwoord:
In Culemborg zijn de afgelopen jaren op meerdere plekken elektriciteitshuisjes geplaatst door energienetbeheerder Liander. De gemeente merkt de laatste tijd dat er steeds meer vragen van bewoners binnenkomen over de locatie. Liander richt zich op de communicatie als het gaat om de uitvoerende werkzaamheden. De gemeente vindt dit te beperkt en gaat inzetten op meer en zorgvuldige communicatie naar de omgeving.

Vraag 2:
Deelt het college de indruk dat de publicatie in het gemeenteblad onvoldoende inzicht gaf in de exacte locaties van de trafohuisjes? Zo ja, waarom is ervoor gekozen om geen aanvullende informatie te publiceren op de gemeentelijke website?

Antwoord:
Ja, dit wordt gedeeld. Daarom zijn we druk bezig met het opstellen van aanvullende informatie die we gaan communiceren op de gemeentelijke website.

Vraag 3:
Acht het college een brief aan omwonenden van de beoogde locaties een passende manier van informeren? Waarom is hier niet voor gekozen?

Antwoord:
Primair is het de taak van Liander om de omwonenden te informeren over hun werkzaamheden. De gemeente vindt het belangrijk om vanuit haar rol bewoners goed te informeren over wat er in de openbare ruimte plaats vindt. Op dit moment zijn we aan het onderzoeken hoe we dit gaan doen. We denken aan een bewonersbrief en aan onze website.

Vraag 4:
Hoe verhoudt de gevolgde procedure zich tot de gemeentelijke participatievisie en -verordening, zoals vastgesteld door de raad op 22 november 2022? Vindt het college dat ‘meeweten’ en ‘meebeslissen’ in dit traject voldoende zijn geborgd?

Antwoord:
Het gemeenteplan hanteert een stappenplan Participatie, waarbij de 1e stap is om een afweging te maken in het wel of niet toepassen van participatie. Deze afweging wordt onder andere gemaakt obv de invloed van inwoners op het betreffende onderwerp.

Door de energietransitie wordt het elektriciteitsnet meer bevraagd en is het noodzakelijk dat het elektriciteitsnet hiervoor geschikt wordt gemaakt en trafohuisjes geplaatst moeten worden. Over deze uitbreiding van de trafohuisjes worden bewoners geïnformeerd, maar kunnen ze niet meebeslissen. Het is landelijk bepaald dat het plaatsen van de huisjes vergunningsvrij is. In de keuze van de locatie is beperkt invloed mogelijk, omwille van de technische eisen die hieraan worden gesteld.

De locatiebepaling komt in zeer nauw overleg met de gemeente en Liander tot stand. Voor Liander is het van belang dat de trafohuisjes zo centraal mogelijk in de wijk worden geplaatst voor de optimale netbelasting. Voor de gemeente is het van belang dat de plaatsing zo min mogelijk tot overlast leidt en zoveel mogelijk voldoet aan het geldende beleid m.b.t. groen, cultuurhistorie, stedenbouw, verkeer en ligging riool en overige kabels en leidingen.

Vraag 5:
Culemborg neemt dit jaar opnieuw deel aan het NK Tegelwippen, met als doel minder verharding en meer groen, in het kader van klimaatadaptatie. Hoe beoordeelt het college in dit licht de plaatsing van een trafohuisje op een bestaand grasveld? Kan het college aangeven hoeveel vierkante meter groen (inclusief eventueel aan te leggen verharding rondom de huisjes) verdwijnt als gevolg van de in de bekendmaking genoemde plaatsingen?

Antwoord:
Het plaatsen van de huisjes gaat altijd ten koste de openbare ruimte, daarbij is het uitgangspunt dat dit niet ten koste gaat van bomen, heesters en de verkeersveiligheid. Daarnaast is het niet overal mogelijk om de huisjes te plaatsen op verharding omdat dit niet gaat vanwege de parkeerdruk. 

Om de vierkante meters gras wat verdwijnt te compenseren, wordt in overleg met Liander rond de trafo het straatwerk uitgevoerd in grasbetontegels, waardoor daar het oppervlakte ingericht blijft met gras. Ook kan de gemeente vragen om het elektriciteitshuisje uit te rusten met een groen (sedum) dak ten behoeven van de biodiversiteit en waterafvoer.

Liander acteert op dit moment op behoefte op het elektriciteitsnet. Om te komen tot een toekomstbestendig elektriciteitsnet, is de verwachting dat er in totaal 75 tot 85 trafohuisjes geplaatst gaan worden in Culemborg. Elke situatie is anders en vraagt een locatie specifieke afweging. Het is daarom niet te zeggen hoeveel vierkante meter groen hiermee verdwijnt.

Vraag 6:
Is het college bereid om bij toekomstige plaatsingen van trafohuisjes expliciet te sturen op locaties waarbij het verlies van groen wordt voorkomen, bijvoorbeeld door plaatsing op bestaande verharding (inclusief parkeerplaatsen)?

Antwoord:
Bij de locatiebepaling wordt alles zorgvuldig afgewogen om uiteindelijk de ‘minst slechte plek’ te kunnen bepalen. De gemeente hanteert een interne werkwijze, waarmee we zorgen dat de elektriciteitshuisjes goed worden ingepast in hun omgeving, zo min mogelijk hinder veroorzaken voor bewoners, ondernemers en de openbare ruimte niet te veel wordt belast. Bij deze werkwijze wordt naar de criteria groen, cultuurhistorie, stedenbouw, milieu, ruimtelijke ordening, verkeer, water en riolering opgenomen gekeken. Het is onze taak om Liander zo goed mogelijk te adviseren. Om bomen te sparen, kan het voorkomen dat een deel van een recreatieplek in beslag wordt genomen door een trafohuisje.

Vraag 7:
Hoe beoordeelt het college de maatschappelijke impact van het plaatsen van een trafohuisje op een grasveld dat wordt gebruikt als recreatieplek? Acht het college het risico aanwezig dat dit leidt tot een negatieve beleving bij omwonenden ten aanzien van gemeentelijke besluitvorming?

Antwoord:
Zie antwoord bij vraag 6. Waarbij we benadrukken dat er in de nabije toekomst veel trafohuisjes geplaatst gaan worden en daarbij is het niet te voorkomen dat dit op sommige plaatsen tot een negatieve beleving zou kunnen leiden.