Schrif­te­lijke vragen Vergroenen het Jach


Indiendatum: 6 mrt. 2023

De gemeente werkt aan het vergroenen van ‘t Jach. Op ‘t Jach stonden 9 dakplatanen. 7 zijn weggehaald om plaats te maken voor struiken en andere jonge bomen (de overige 2 zijn blijven staan omdat ze waarschijnlijk dood zijn). Ook dit nieuwe groen zal na herinrichting van Het Jach een nieuwe bestemming krijgen en is dus tijdelijk.[1] De bomen moesten nu al verplaatst worden vanwege het stilliggen van de sapstromen.

Vraag 1:
De bomen zijn elders in Culemborg herplant. Acht het college het wenselijk dat bestaande, gezonde bomen nodeloos worden weggehaald en verplaatst?

Antwoord:
De dakplatanen hadden het op deze plek zwaar, 2 zijn inderdaad inmiddels dood. De overige 7 hebben een nieuwe plek gekregen in Culemborg, waar ze meer ruimte hebben om te wortelen en zo nog jarenlang mee kunnen. De nieuwe toekomstbestendige plekken voor de bomen zijn: de speeltuin in de buurt Jekerstraat, het schoolplein van de Brede School West aan de Distelvlinderlaan en Ramstoren in de Lange Meent.

Vraag 2:
Op welke manier rijmt het college dit met het biodiversiteitsplan waarin staat dat we bestaand groen beschermen?

Antwoord:
De dakplatanen zijn niet achteloos omgekapt, maar er is bewust gezocht naar nieuwe plekken waar deze bomen goed tot hun recht komen en voldoende groeiruimte hebben en van waarde blijven voor Culemborg. De toekomstige, voornamelijk inheemse bomen en heesters op het Jach hebben een grotere waarde voor de biodiversiteit, doordat zij veel meer soorten aantrekken dan de platanen. In dit geval wordt zowel bestaand groen behouden, door dit een betere plek te geven, als ook nieuw biodivers groen aangeplant. Beide zijn in lijn met het biodiversiteitsplan.

Vraag 3:
Acht het college het belangrijk om naar inwoners te communiceren dat bomen van cruciaal belang zijn voor nestelende dieren, klimaatadaptatie, schone lucht, schaduw, en dat het verplaatsen van bomen een serieuze aantasting is op het bodemleven? Is het college het met de Partij voor de Dieren eens dat de gemeente hierin het goede voorbeeld moet geven?

Antwoord:
Ja, we vinden het altijd belangrijk te communiceren, maar er zijn verschillende redenen waarom voor verplaatsing wordt gekozen, anders dan dat het effect heeft op het bodemleven. De bodem rondom de dakplatanen bood niet de ideale omstandigheden voor deze bomen door de omringende verharding en verdichting van de ondergrond, waardoor de bomen hier wegkwijnden. Om de groeiomstandigheden te verbeteren moest de bodem sowieso op de schop.

De gemeente geeft het goede voorbeeld door op het Jach veel meer ruimte voor groen te maken, groen waarin biodiversiteit een hoofdrol krijgt. Er worden bomen, heesters en vaste planten geplant die samen een zeer aantrekkelijke biotoop zullen vormen voor insecten, bijen, vlinders en vogels. Daarmee ontstaat een aantrekkelijke groene ruimte, waar juist ook voor mensen natuur-en seizoensbeleving onder de aandacht komt door de grote variatie in beplanting. Door verharding te verwijderen en grote plantvakken te maken waar water in weg kan zijgen draagt dit zeker ook bij aan klimaatadaptatie. Klimaatadaptatie en biodiversiteit krijgen daarmee een enorme boost op het Jach en vormt een inspirerend voorbeeld voor bewoners om ook hun eigen tuin meer te vergroenen.

Vraag 4:
Liggen er nog meer plannen bij de gemeente om gezonde bomen te verwijderen om plaats te maken voor ander, al dan niet tijdelijk, groen? Zo ja, waar en wanneer zal dit plaatsvinden?

Antwoord:
Er liggen geen plannen voor het verwijderen van gezonde bomen.

Vraag 5:
Bent u voornemens om bij dergelijke plannen bestaand groen, met in het bijzonder bomen, beter te beschermen en eisen te stellen aan het inpassen hiervan in nieuwe plannen?

Antwoord:
Bestaand groen wordt zo goed mogelijk beschermd en mag nooit zomaar verwijderd worden. Er wordt gekeken naar de kwantiteit van groen, maar zeker ook de kwaliteit van het groen. Soms is het slecht gesteld met de kwaliteit van het groen en is vervanging door ander toekomstbestendiger groen noodzakelijk. Zoals een zieke boom vervangen door een gezonde boom, verwaarloosde beplanting vervangen door robuuster en duurzamer groen, uitheems of eenzijdig vervangen door inheems en divers groen om biodiversiteit te bevorderen. In dit laatste geval kan het zijn, dat een gezonde maar uitheemse of minder biodiverse boom wijkt (bij voorkeur verplaatst wordt) om de kwaliteit van het groen en dus de biodiversiteit te verbeteren.

Dit is overigens een uitzonderlijke situatie. In het geval er bomen verwijderd worden dan dienen deze altijd vervangen te worden: liefst op of nabij dezelfde locatie of als dit niet mogelijk is elders in de gemeente.



[1] https://www.culemborgduurzaam.nl/dakplatanen-op-het-jach-krijgen-nieuwe-bestemming/?fbclid=IwAR0ddxGcEbB8mqDcKLDRnQX9SRgd24qlNd58t-kp_Jss4fxoJtXiA_ulWE8

Indiendatum: 6 mrt. 2023
Antwoorddatum: 21 mrt. 2023

Vraag 1:
De bomen zijn elders in Culemborg herplant. Acht het college het wenselijk dat bestaande, gezonde bomen nodeloos worden weggehaald en verplaatst?

Antwoord:
De dakplatanen hadden het op deze plek zwaar, 2 zijn inderdaad inmiddels dood. De overige 7 hebben een nieuwe plek gekregen in Culemborg, waar ze meer ruimte hebben om te wortelen en zo nog jarenlang mee kunnen. De nieuwe toekomstbestendige plekken voor de bomen zijn: de speeltuin in de Jekerstraat, het schoolplein van de Brede School West aan de Distelvlinderlaan en Ramstoren in de Lange Meent.

Vraag 2:
Op welke manier rijmt het college dit met het biodiversiteitsplan waarin staat dat we bestaand groen beschermen?

Antwoord:
De dakplatanen zijn niet achteloos omgekapt, maar er is bewust gezocht naar nieuwe plekken waar deze bomen goed tot hun recht komen en voldoende groeiruimte hebben en van waarde blijven voor Culemborg. De toekomstige, voornamelijk inheemse bomen en heesters op het Jach hebben een grotere waarde voor de biodiversiteit, doordat zij veel meer soorten aantrekken dan de platanen. In dit geval wordt zowel bestaand groen behouden, door dit een betere plek te geven, als ook nieuw biodivers groen aangeplant. Beide zijn in lijn met het biodiversiteitsplan.

Vraag 3:
Acht het college het belangrijk om naar inwoners te communiceren dat bomen van cruciaal belang zijn voor nestelende dieren, klimaatadaptatie, schone lucht, schaduw, en dat het verplaatsen van bomen een serieuze aantasting is op het bodemleven? Is het college het met de Partij voor de Dieren eens dat de gemeente hierin het goede voorbeeld moet geven?

Antwoord:
Ja, we vinden het altijd belangrijk te communiceren, maar er zijn verschillende redenen waarom voor verplaatsing wordt gekozen, anders dan dat het effect heeft op het bodemleven. De bodem rondom de dakplatanen bood niet de ideale omstandigheden voor deze bomen door de omringende verharding en verdichting van de ondergrond, waardoor de bomen hier wegkwijnden. Om de groeiomstandigheden te verbeteren moest de bodem sowieso op de schop. De gemeente geeft het goede voorbeeld door op het Jach veel meer ruimte voor groen te maken, groen waarin biodiversiteit een hoofdrol krijgt. Er worden bomen, heesters en vaste planten geplant die samen een zeer aantrekkelijke biotoop zullen vormen voor
insecten, bijen, vlinders en vogels. Daarmee ontstaat een aantrekkelijke groene ruimte, waar juist ook voor mensen natuur-en seizoensbeleving onder de aandacht komt door de grote variatie in beplanting. Door verharding te verwijderen en grote plantvakken te maken waar water in weg kan zijgen draagt dit zeker ook bij aan klimaatadaptatie. Klimaatadaptatie en biodiversiteit krijgen daarmee een enorme boost op het Jach en vormt een inspirerend voorbeeld voor bewoners om ook hun eigen tuin meer te vergroenen.

Vraag 4:
Liggen er nog meer plannen bij de gemeente om gezonde bomen te verwijderen om plaats te maken voor ander, al dan niet tijdelijk, groen? Zo ja, waar en wanneer zal dit plaatsvinden?

Antwoord:
Er liggen geen plannen voor het verwijderen van gezonde bomen.

Vraag 5:
Bent u voornemens om bij dergelijke plannen bestaand groen, met in het bijzonder bomen, beter te beschermen en eisen te stellen aan het inpassen hiervan in nieuwe plannen?

Antwoord:
Bestaand groen wordt zo goed mogelijk beschermd en mag nooit zomaar verwijderd worden. Er wordt gekeken naar de kwantiteit van groen, maar zeker ook de kwaliteit van het groen. Soms is het slecht gesteld met de kwaliteit van het groen en is vervanging door ander toekomstbestendiger groen noodzakelijk. Zoals een zieke boom vervangen door een gezonde boom, verwaarloosde beplanting vervangen door robuuster en duurzamer groen, uitheems of eenzijdig vervangen door inheems en divers groen om biodiversiteit te bevorderen. In dit laatste geval kan het zijn, dat een gezonde maar uitheemse of minder biodiverse boom wijkt (bij voorkeur verplaatst wordt) om de kwaliteit van het groen en dus de
biodiversiteit te verbeteren. Dit is overigens een uitzonderlijke situatie. In het geval er bomen verwijderd worden dan dienen deze altijd vervangen te worden: liefst op of nabij dezelfde locatie of als dit niet mogelijk is elders in de gemeente.