Schrif­te­lijke vragen Jaar­lijkse Update Schone Lucht Akkoord


Indiendatum: 23 mei 2023

Op 11 mei heeft het college een jaarlijkse update gestuurd over deelname van Culemborg aan het Schone Lucht Akkoord (SLA).

1. Lezen we correct dat het college naar aanleiding van ondertekening van het Schone Lucht Akkoord geen specifieke extra maatregelen heeft getroffen om schonere lucht te realiseren, maar dat er nu enkel jaarlijks een lijst wordt opgesteld van huidig beleid dat ook toevallig raakvlakken heeft met het verbeteren van de luchtkwaliteit? Zo nee, waaruit blijkt dat u wel extra maatregelen heeft getroffen na het ondertekenen van het akkoord?

2. Bent u bereid om meer gebruik te maken van de projecten die SLA biedt, zoals het betrekken van scholieren?[1]

We lezen: ‘De gemeente stimuleert het gebruik van elektrische auto’s door te zorgen voor meer laadpalen in de stad.’

3. Kunt u dit stimuleren SMART toelichten en kwantificeren?

Tijdens de raad van 24 november 2022 heeft mw. Franken van Coöperatieauto ingesproken om het probleem van ‘laadpaalcowboys die voor de gemeente misschien goedkoop zijn, maar voor de gebruikers duur’ aan te kaarten.

4. Erkent het college dit probleem? Is de gemeente inmiddels in gesprek met laadpaalleveranciers die geen tijd rekenen en meewerken aan 'stekker loslaten bij volle accu', conform de oproep van de inspreker?

We lezen ‘De gemeente maakt gebruik van elektrische (deel)auto’s.’

5. Kunt u dit gebruik toelichten en kwantificeren?

We lezen ‘De gemeente wil voor meer eigen voertuigen inzetten op emissieloze alternatieven op het moment dat ze vervangen worden.’

6. Gaat dit over het wagenpark van de gemeente zelf of over particulier eigendom? Kunt u deze inzet SMART toelichten en kwantificeren?

7. Bent u voornemens om evenementen mee te nemen in het SLA die een significante bijdrage leveren aan verslechtering van de luchtkwaliteit, waaronder het afsteken van vuurwerk en evenementen met voertuigen die veel diesel verbruiken? Zo nee, waarom niet?

U schrijft ‘Culemborg heeft betrekkelijk weinig veehouders waardoor maatregelen op [dit] thema niet van toepassing zijn’ voor Culemborg. In totaal heeft Culemborg echter wel meer dan 3000 geiten.[2] Uit onderzoek is gebleken dat omwonenden in een straal van 2 km rondom

geitenhouderijen een verhoogde kans hebben op longontsteking.[3]

8. Waarom acht u maatregelen op dit thema niet van toepassing en handelt u niet vanuit het voorzorgprincipe? Bent u bereid om dit thema in de volgende update wel mee te nemen?

9. Klopt het dat binnenlucht zoals stofmijten, CO2, fijnstof van koken met aardgas, luchtvochtigheid, schimmels, CO van kachels en natuurlijk zuurstof geen onderdeel van het SLA is? Heeft dit onderwerp ook de aandacht van het college?

10. Wat vindt het college van het instellen van een milieuzone om dieselbestelbusjes buiten te houden, en te gaan werken met pakketpunten?[4]

Toelichting: De Partij voor de Dieren is blij dat Culemborg deelneemt aan het Schone Lucht Akkoord. Graag zien wij de ambitie van de ondertekening ook terug in de daadwerkelijke uitvoering.

Namens de fractie van Partij voor de Dieren, Myra van der Velde


[1] https://globenederland.nl/sla/

[2] https://www.gld.nl/nieuws/6896680/covid-23-uit-een-gelderse-stal-de-veehouderij-is-een-tikkende-tijdbom 3165 geiten, via het kaartje.

[3] https://www.rivm.nl/veehouderi...

[4] Zie ook https://www.opwegnaarzes.nl/ Gemeenten kunnen een aanvraag doen bij SPES: het Samenwerkingsproject Expertpool Stadslogistiek van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat voor de invoering van een zero-emissiezone.

Indiendatum: 23 mei 2023
Antwoorddatum: 13 jul. 2023

Vraag 1:
Lezen we correct dat het college naar aanleiding van ondertekening van het Schone Lucht Akkoord geen specifieke extra maatregelen heeft getroffen om schonere lucht te realiseren, maar dat er nu enkel jaarlijks een lijst wordt opgesteld van huidig beleid dat ook toevallig raakvlakken heeft met het verbeteren van de luchtkwaliteit? Zo nee, waaruit blijkt dat u wel extra maatregelen heeft getroffen na het ondertekenen van het akkoord?

Antwoord:
Dit is niet correct. Zowel het inventariseren van emissieloze alternatieven voor eigen voertuigen, als de ambitie om een proef uit te voeren met emissieloos materiaal bij projecten in de openbare ruimte, als het verspreiden van het stookalert via lokale gemeentelijke kanalen zijn nieuwe maatregelen die de gemeente uit gaat voeren. Daarnaast is het (h)erkennen dat maatregelen een positieve impact hebben op de luchtkwaliteit een verdienste van het ondertekenen van het Schone Lucht Akkoord. Kortgezegd zorgt het Schone Lucht Akkoord ervoor dat luchtkwaliteit meer aandacht krijgt in huidig beleid op meerdere beleidsterreinen.

Vraag 2:
Bent u bereid om meer gebruik te maken van de projecten die SLA biedt, zoals het betrekken van scholieren?

Antwoord:
Jaarlijks worden de maatregelen die de gemeente Culemborg uitvoert in het kader van het Schone Lucht Akkoord herzien en eventueel uitgebreid met meer maatregelen. Het betrekken van
scholieren kan hier een van de project van zijn.

Vraag 3:
We lezen: ‘De gemeente stimuleert het gebruik van elektrische auto’s door te zorgen voor meer laadpalen in de stad.’ Kunt u dit stimuleren SMART toelichten en kwantificeren?

Antwoord:
De gemeente Culemborg stimuleert en faciliteert elektrisch vervoer als onderdeel van een breder pakket maatregelen om de mobiliteit te verduurzamen en heeft in 2021 de laadvisie en het toetsingskader laadinfra vastgesteld. De gemeente plaatst zelf geen laadinfra, maar laat dat over aan marktpartijen. De rol van de gemeente beperkt zich tot het verlenen van de vergunning. Laadaanbieders plaatsen zowel op basis van een actieve vraag van een inwoner als proactief laadpalen in Culemborg om een goede spreiding over de stad te realiseren. De gemeente gaat hierbij uit van onderstaande prognose, ofwel een groei naar 1200 laadpunten in 2035.

Vraag 4:
Tijdens de raad van 24 november 2022 heeft mw. Franken van Coöperatieauto ingesproken om het probleem van ‘laadpaalcowboys die voor de gemeente misschien goedkoop zijn, maar voor de gebruikers duur’ aan te kaarten. Erkent het college dit probleem? Is de gemeente inmiddels in gesprek met laadpaalleveranciers die geen tijd rekenen en meewerken aan 'stekker loslaten bij volle accu', conform de oproep van de inspreker?

Antwoord:
Het is correct dat aanbieders van laadinfra verschillende tarieven hanteren voor het opladen van voertuigen. Zij baseren het tarief op gebruik, afspraken met energieleveranciers en terugverdientijd. Gebruikers hebben een keuze bij welke laadpaal zij de auto opladen en hoe lang zij de auto aan de laadpaal laten staan. Hiermee hebben zij dus een keuzevrijheid in locatie en tarief. Het college ziet hier geen rol voor de gemeente. Zo oefent de gemeente ook geen invloed uit op de verschillende brandstoftarieven bij tankstations en de hoeveelheid brandstof die een bestuurder mag afnemen. Een deelauto van CoöperatieAuto is niet altijd in gebruik en staat vaak langer op een parkeerplaats dan de accu nodig heeft om op te laden. Hierdoor blijft de stekker aan de laadpaal zitten en lopen de kosten voor CoöperatieAuto op. Omdat CoöperatieAuto mede door lage laadkosten de terugverdientijd van de deelauto zo kort mogelijk wil houden, wenst de Coöperatie dat de stekker automatisch losgelaten wordt wanneer de accu vol is. Het college is geen voorstander van het “stekker loslaten bij volle accu”. Dit heeft meerdere redenen:

1. De gemeente is als wegbeheerder verantwoordelijk voor de veiligheid in de openbare ruimte. De kans op schade aan een laadkabel die niet meer gekoppeld is, is aanwezig wanneer deze los komt van de laadpaal en in de openbare ruimte ligt. Daarnaast is de kans groter dat mensen vallen over een losliggende kabel.
2. Bij parkeerplaatsen die uitsluitend zijn gereserveerd voor het opladen van elektrische voertuigen (verkeersbesluitplichtig) geldt dat een auto daar alleen mag parkeren als deze is aangesloten aan de laadpaal. Zodra het voertuig geladen is, dient de bestuurder de auto naar een andere parkeerplaats te verplaatsen om andere bestuurders de gelegenheid te bieden hun auto te laden. Dit zorgt voor een optimaal gebruik van de laadpaal. Hierop wordt gehandhaafd om laadpaalkleven te voorkomen. Wanneer de stekker automatisch wordt losgelaten, voldoet de bestuurder niet meer aan het beleid. Dit leidt er toe dat de bestuurder hiermee een groter risico loopt op een boete voor het bezet houden van een parkeerplaats voor het opladen van een elektrisch voertuig. Dit levert een negatief imago, terwijl we elektrisch laden juist willen stimuleren. Niet handhaven is geen optie, omdat parkeerplaatsen dan onnodig lang worden bezet.
3. CoöperatieAuto heeft, net als de laadaanbieders, een terugverdienmodel op haar voertuigen. Doel van de gemeente is niet om de terugverdientijd voor (markt)partijen onze partners zo kort mogelijk te houden, maar om te zorgen dat er zoveel mogelijk inwoners, bezoekers en ondernemers kunnen laden bij de beschikbare laadinfra. Het is aan CoöperatieAuto om (al dan niet in overleg met de laadaanbieders) te komen tot een oplossing die voor beide partijen acceptabel is.

Vraag 5:
We lezen ‘De gemeente maakt gebruik van elektrische (deel)auto’s.’ Kunt u dit gebruik toelichten en kwantificeren?

Antwoord:
Voor eigen gebruik maakt de gemeente gebruik van enkele elektrische busjes als elektrische deelauto’s voor werkbezoeken. De elektrische busjes worden op dagelijkse basis gebruikt, de elektrische deelauto wordt circa 100 keer per jaar gebruikt.

Vraag 6:
We lezen ‘De gemeente wil voor meer eigen voertuigen inzetten op emissieloze alternatieven op het moment dat ze vervangen worden.’ Gaat dit over het wagenpark van de gemeente zelf of over particulier eigendom? Kunt u deze inzet SMART toelichten en kwantificeren?

Antwoord:
Dit gaat over het eigen wagenpark van de gemeente. Denk hierbij aan de voertuigen die gebruikt worden voor de werkzaamheden in de openbare ruimte in Culemborg zoals gazonmaaiers, busjes, vrachtwagens, kolkenzuigers etc. De gemeente is op dit moment bezig met een inventarisatie naar aankomende vervangingsmomenten van deze voertuigen en of er haalbare emissieloze alternatieven voorhanden zijn en wat dit betekent voor de reserveringen hiervoor. Deze inventarisatie is nog niet afgerond, dus daar kan geen verdere toelichting op worden gegeven.

Vraag 7:
Bent u voornemens om evenementen mee te nemen in het SLA die een significante bijdrage leveren aan verslechtering van de luchtkwaliteit, waaronder het afsteken van vuurwerk en evenementen met voertuigen die veel diesel verbruiken? Zo nee, waarom niet?

Antwoord:
Nee, want evenementen vallen niet onder het kader van het Schone Lucht Akkoord zoals dit is opgezet vanuit de Rijksoverheid.

Vraag 8:
U schrijft ‘Culemborg heeft betrekkelijk weinig veehouders waardoor maatregelen op [dit] thema niet van toepassing zijn’ voor Culemborg. In totaal heeft Culemborg echter wel meer dan 3000 geiten. Uit onderzoek is gebleken dat omwonenden in een straal van 2 km rondom geitenhouderijen een verhoogde kans hebben op longontsteking. Waarom acht u maatregelen op dit thema niet van toepassing en handelt u niet vanuit het voorzorgprincipe? Bent u bereid om dit thema in de volgende update wel mee te nemen?

Antwoord:
De meeste maatregelen in het thema landbouw onder het Schone Lucht Akkoord zijn grote regelingen of proeven, velen met het Rijk of de provincie als kartrekker. Doordat de gemeente weinig veehouders kent staat het deelnemen aan dergelijke regelingen of proeven uit verhouding met de verwachte milieuwinst. Tijdens de jaarlijkse update wordt de afweging gemaakt waar het aankomend jaar op wordt ingezet.

Vraag 9:
Klopt het dat binnenlucht zoals stofmijten, CO2, fijnstof van koken met aardgas, luchtvochtigheid, schimmels, CO van kachels en natuurlijk zuurstof geen onderdeel van het SLA is? Heeft dit onderwerp ook de aandacht van het college?

Antwoord:
Dat klopt, binnenlucht is geen onderdeel van het SLA zoals opgezet vanuit de Rijksoverheid. Het college heeft hier wel aandacht voor, bijvoorbeeld als het gaat om het binnenklimaat van schoolgebouwen. Zo heeft de gemeente een aantal scholen geholpen met het aanvragen van de SUVIS schoolventilatie subsidie om het binnenklimaat te verbeteren.

Vraag 10:
Wat vindt het college van het instellen van een milieuzone om dieselbestelbusjes buiten te houden, en te gaan werken met pakketpunten?

Antwoord
In het bestuursakkoord is opgenomen dat wij in de periode 2024/2025 in overleg gaan met de ondernemers en gaan onderzoeken op welke wijze wij invulling willen geven aan de opgave van duurzame bevoorrading en het tegengaan van overlast
van pakketbezorgers.